Kunst Leie Fietsroute Fietsblog natuur

Kunst- en Leieroute

Startpunt: Sint-Martens-Latem, Provincie Oost-Vlaanderen, Koutermolen, Molenstraat

43 km
3 uur
vlak
lus
5 weetjes

Situering

Kunstenaars uit Gent ontdekten in de tweede helft van de 19de eeuw de schoonheid van de Leie en gingen er wonen. De streek rond Sint-Martens-Latem werd later ook de woonplaats voor de betere klasse die de stad Gent ontvluchtte.

We fietsen langs de toeristische Leie. Op de Leie tussen Deinze en Gent varen nu alleen nog plezierbootjes. De Leie ligt hier vooral mooi te wezen. In dit deel van de Leiestreek zijn er meerdere fietsmogelijkheden waarvan we er enkele hebben opgenomen bij “Fietsroutes die je mogelijk ook wilt fietsen”.

Bron: ANWB Fietsgids 21, een uitgave uit 2013 - "Genieten op 2 Wielen" heeft een GPX bestand beschikbaar van deze route.

Fietsroute, fietsblog, review, Kunst- en Leieroute, Sint-Martens-Latem

Beoordeling

De door de auteurs voorgestelde startplaats is een mooie picknickplaats, ze houdt wel onvoldoende rekening met de reis er naartoe. Neem zeker voldoende tijd om onderweg ook een museum te kunnen meenemen. Het is ten slotte ook een kunstroute. Je fietst in een mooi landschap en komt onderweg schitterende plekjes tegen. Alleen in Baarle is het wat oppassen, maar verder rij je over fietsveilige paden.

***** is een route die je ooit moet gereden hebben
**** is een route die een verplaatsing waard is
*** is een route die de moeite is als je in de buurt bent
** is een route die je kunt proberen maar wij hebben niet genoten
* is een route die je hier niet zal vinden

Beleving:
Bereikbaarheid:
Veiligheid:
Parcours:
vlak
Stuurvaardigheid:
makkelijk

Totaal:

PLUSPUNTEN

  • de Latemse Koutermolen tussen de knooppunten 67 en 74
  • het Kasteel van Ooidonk, tussen knooppunt 12 en 90
  • het Borluutpark aan knooppunt 67
  • het prachtig heraangelegde Drongenplein aan de Abdij van Drongen aan knooppunt 57
  • de veerdienst in Afsnee aan de knooppunten 62 en 63
  • de vele terrasjes, horecazaken, rustpunten en picknick-banken

MINPUNTEN

  • de passage in Baarle
  • het gebrek aan oplaadpunten voor electrische fietsen
Waar kun je starten

Waar kun je starten

De fietsroute start aan de Latemse Molen, ook Koutermolen genoemd, tussen de knooppunten 67 en 74 aan de driesprong Molenstraat/Palepelstraat. Hier vind je een mooie picknickplaats. Iets verderop bij het pittoreske dorpje van Sint-Martens-Latem kan je ook makkelijk je honger of dorst stillen in een van de plaatselijke horecazaken. Je kunt ook starten bij knooppunt 61 in Drongen aan het station of bij knooppunt 67 aan het Kasteel Borluut in Sint-Denijs-Westrem. Rond het kasteel is geen horeca. De route is een knooppuntenroute.

Treinstation
Het station van Drongen ligt op de spoorlijn 50a Brussel-Oostende/Blankenberge/Knokke/Zeebrugge. De fietsroute duikt letterlijk onder de sporen door. De fietstunnel geeft direct verbinding met de perrons. Vertrek je aan het station, rij dan in noordoostelijke richting, door de Drongenstationsstraat naar het Drongenplein en knooppunt 58. Wil je meer weten over het meenemen van een fiets op de trein, ga dan eens kijken bij de nieuwsberichten van deze blog. Lijnfolders met meer informatie over de bediende stations en de uurregeling kan je raadplegen op de website van de NMBS
Parkeergelegenheid
Er zijn enkele parkeerplaatsen bij de Koutermolen. De stationsparking van het station Drongen is een alternatief. Je vertrekt dan aan het station en komt pas na 15 km bij de Koutermolen langs. Je kan ook parkeren tegenover het Borluutpark. Het kasteel is makkelijk bereikbaar via de N43 (Kortrijksesteenweg) vanuit Gent. Je staat dan bij knooppunt 67 en rijdt richting knooppunt 74. Onderweg kom je snel bij de Koutermolen.

Sint-Martens-Latem

Vanaf de Koutermolen, mijn startplek, is het maar een boogscheut tot Sint-Martens-Latem. De Sint-Martinuskerk en de dorpskern werden als monument en dorpsgezicht geklasseerd.  De kwaliteiten van Sint-Martens-Latem zijn vooral te danken aan de aanwezigheid van de prachtige meanders van de Leie en de bijhorende oeverlandschappen. Latem, en uiteraard ook deelgemeente Deurle, lijken zó van een prentkaart weggeplukt.

Begin twintigste eeuw was hier een kunstenaarskolonie gevestigd. De Latemse groepen brachten tal van impressionistische en expressionistische meesterwerken voort en niet zelden vormden Latem en Deurle zelf de inspiratiebron. Ook vandaag blijkt kunst een belangrijk thema, dankzij de aanwezigheid van de vele musea, kunstenaarswoningen en galerijen.

Fietsroute review fietsblog fietsen Leieroute Latem Fietsroute review fietsblog fietsen Leieroute Latem Fietsroute review fietsblog fietsen Leieroute Latem

De Latemse Molen

De Latemse Molen of Koutermolen in het Oost-Vlaamse Sint-Martens-Latem is een korenwindmolen. Deze staakmolen uit de 14de eeuw behoorde ooit tot de bezittingen van de Sint-Baafsabdij. Hij is de enige resterende molen van zijn soort in de Oost-Vlaamse Leiestreek. Tijdens de godsdiensttwisten in de tweede helft van de zestiende eeuw werd de banmolen vernield. De huidige molen werd in 1614 gebouwd en in 1798 tijdens de Franse revolutie openbaar verkocht. De laatste grote restauratie dateert van 1977, waarbij de molen 88 meter werd verplaatst om een betere windvang te verkrijgen. In de schilderkunst is de Latemse molen altijd een belangrijk onderwerp geweest. Kunstenaars als Valerius De Saedeleeer, Maurice Sys, Gust De Smet, Albert Saverys hebben de molen geregeld op hun doeken geportretteerd.

Fietsroute review fietsblog fietsen Leieroute Latem Koutermolen
Fietsroute review fietsblog fietsen Leieroute Latem Koutermolen
historisch historisch

Servaes, De Smet en de kunstverzameling van Jules en Irma Dhondt-Dhaenens

We volgen de Leieoever op de rand van de Latemse Meersen en vanaf knooppunt 74 rijden we buiten het zicht van de rivier richting Deurle. We komen voorbij het “Torenhuis”. Dit is de atelierwoning die in 1917 werd gebouwd in opdracht van kunstschilder Albert Servaes die hier werkte en woonde tot hij in 1944 naar Zwitserland emigreerde. Nu is het een hotel “Torenhof”. In Deurle komen we eerst langs het Museum Gust De Smet dat in het voormalige woonhuis van de kunstenaar is gevestigd. Gust De Smet was een van de drie grote Vlaamse expressionisten. Hij verhuisde in 1908 naar Sint-Martens-Latem en behoorde tot de tweede kunstenaarsgroep van de Latemse school. Voor het Museum Dhondt-Dhaenens met de kunstverzameling van Jules en Irma Dhondt-Dhaenens moeten we iets voorbij het museum van Gust De Smet de Museumstraat linksaf 150 meter inrijden.

Fietsroute review fietsblog fietsen Leieroute Servaes Torenhuis Fietsroute review fietsblog fietsen Leieroute Servaes Torenhuis Fietsroute review fietsblog fietsen Leieroute Servaes Torenhuis Fietsroute review fietsblog fietsen Leieroute Gust De Smet Fietsroute review fietsblog fietsen Leieroute Gust De Smetmuseum

Het museum Dhondt-Dhaenens

Het museum Dhondt-Dhaenens bezit een bijzondere collectie kunstwerken van Vlaamse kunstenaars. Deze werken werden vanaf het einde van de jaren 1920 verzameld door het echtpaar Jules en Irma Dhondt-Dhaenens. Zij besloten hun verzameling open te stellen voor het publiek met de stichting van een nieuw museum in 1967. Het modernistische gebouw van architect Erik Van Biervliet moest tegelijk een plaats zijn waar diverse culturele en artistieke activiteiten mogelijk werden. De basiscollectie omvat kunstwerken van onder andere James Ensor, Gust en Leon De Smet, Valerius De Saedeleer, Constant Permeke, Albert Servaes, Frits Van den Berghe en Gustave van de Woestyne. Inmiddels zijn daar ook een groot aantal hedendaagse kunstenaars aan toegevoegd zoals David Tremlett, Marthe Wéry, Marcel Maeyer, Joëlle Tuerlinckx, Koen Theys en Raoul De Keyser. Werken uit de vaste collectie zijn, wegens de tijdelijke tentoonstellingen, niet permanent te bezichtigen in het museum Dhondt-Dhaenens. Raadpleeg de website of contacteer het museum voor meer info over de tijdelijke collectiepresentaties. (Bron: Museum Dhondt-Dhaenens)

cultuur cultuur

Idyllisch dorpje

Voor we aan knooppunt 90 komen, moeten we een kort stuk de gewestweg volgen die ons aan de andere kant van de Leie brengt, in Sint-Martens-Leerne. Het dorp is vergroeid met Sint-Maria-Leerne waar we links de Ooidonkdreef opdraaien en over de kasseien in de richting van het Kasteel van Ooidonk fietsen. Verrassend mooi is het hier. Wat een idyllisch dorpje!

Er zijn wel meer mensen die deze plek appreciëren. In de Ooidonkdreef kan het in de zomermaanden druk zijn van de wandelaars. Het terras van Brasserie De Sterre, een zaak met “nul sterren”, maar met een “massa passie”, zit dan ook vol. Aan de overkant herdenkt een plaat op de gevel van de oude pastorie, de dichter van de Leie en oud-priester van het dorp, Basiel De Craene.

Het kasteel is omringd met water. Het fraaie park straalt een en al rust uit en verleent het kasteel een harmonieus en vredig karakter dat zijn turbulente geschiedenis haast doet vergeten. Wanneer de bomen nog geen bladeren hebben, krijg je het kasteel het best te zien.

Fietsroute review fietsblog fietsen Leieroute Fietsroute review fietsblog fietsen Leieroute Sint-Maria-Leerne Fietsroute review fietsblog fietsen Leieroute Fietsroute review fietsblog fietsen Leieroute Sint-Maria-Leerne Fietsroute review fietsblog fietsen Leieroute Fietsroute review fietsblog fietsen Leieroute Sint-Maria-Leerne Fietsroute review fietsblog fietsen Leieroute Ooidonk kasteel

Het Kasteel van Ooidonk, een van de mooiste van België

Deze middeleeuwse versterkte burcht is een uniek voorbeeld van de Spaans-Vlaamse architectuur uit de Renaissance. Het kasteel werd in 1595 herbouwd en geldt als een van de mooiste kastelen in België. Met zijn kenmerkende trapgevels en uivormige torens hoeft deze Oost-Vlaamse parel niet onder te doen voor de imposante kastelen van de Loire. Het kasteel Ooidonk was destijds de verblijfplaats van de heren van Nevele en eigendom van de hertogen van Montmorency. Ooidonk was betrokken bij talrijke sociale conflicten en de godsdienstoorlogen van de 16de eeuw. Het tot tweemaal toe verwoeste kasteel werd herbouwd door de Antwerpse notabele Maarten della Faille, die het kasteel volgens de smaak en de geest van de renaissance liet inrichten en het een residentieel karakter gaf. Ondanks de renovatie- en restauratiewerkzaamheden van vorige eeuwen is Ooidonk altijd blijven schitteren als juweel van de flamboyante renaissance-architectuur. Het kasteel in nog altijd in privé handen en niet te bezoeken. Bron: Kasteel Ooidonk

Fietsroute review fietsblog fietsen Leieroute Ooidonk kasteel
Fietsroute review fietsblog fietsen Leieroute Ooidonk kasteel
historisch historisch

‘t Pastershoekske in Vosselare

Tussen knooppunt 12 en 96 rijden we door akkervelden op betonverharde paden. Weidse uitzichten over de velden typeren hier het landschap. Tearoom ‘t Pastershoekske in Vosselare komt op een gelegen moment voor een pauze. Tussen de knooppunten 88 en 85 komen we voorbij het Kasteel van Crombrugghe dat nog steeds in handen is van de familie en dus niet toegankelijk is. 3,5 km verder komen we in Baarle (Drongen). Het is wat oppassen voor het drukke verkeer tot we aan de overkant van het kruispunt met de gewestweg N466 zijn. Aan het veer van Baarle nemen we links een smal pad tussen twee hagen en volgen opnieuw knooppunt 61.

Vanaf de Goedingebrug (E40), volgen we opnieuw de oever van de Leie en rijden we langs de Keuzemeersen die we na anderhalve kilometer verlaten richting het station en het centrum van Drongen. Het prachtig heraangelegde Drongenplein laat de gebouwen van de voormalige abdij en de kerk zeer goed tot hun recht komen. Wij willen wat langer genieten van deze plek en kiezen ervoor om op het uitnodigend terras van de Brasserie Aurelle een hapje te eten en iets te drinken.

Fietsroute review fietsblog fietsen Leieroute Fietsroute review fietsblog fietsen Leieroute Fietsroute review fietsblog fietsen Leieroute Fietsroute review fietsblog fietsen Leieroute Fietsroute review fietsblog fietsen Leieroute Fietsroute review fietsblog fietsen Leieroute Kasteel Crombrugghe Fietsroute review fietsblog fietsen Leieroute Fietsroute review fietsblog fietsen Leieroute Abdij Drongen

De Abdij van Drongen

De Oude Abdij van Drongen is met inbegrip van de tuin sinds 1998 als monument beschermd. In de middeleeuwen circuleert de legende dat de abdij gesticht werd in de 7e eeuw. Er bestaan twee versies van deze stichtingslegende. Volgens een legende zou de abdij teruggaan op de H. Amandus van Gent. Deze stichtte in die tijd de Sint-Baafs- en de Sint-Pietersabdij in Gent. De Noormannen verwoestten de abdij maar onder Boudewijn II de Kale, graaf van Vlaanderen en heer van Drongen, werd zij heropgericht. In 1136 stichtte Iwein, graaf van Aalst, heer van Waas, Drongen en Liedekerke, een abdij te Salegem (Vrasene, Beveren). Twee jaar later, in 1138, werd de abdij overgebracht naar Drongen, waar de kanunniken de regels van de Premonstratenzers of de Norbertijnen overnamen. In 1566 had de abdij te lijden onder de Beeldenstorm en in 1578, tijdens de Gentse Republiek, werden de paters verdreven naar een refugehuis Hof van Drongen te Gent. De bezittingen kwamen in handen van Willem van Oranje, maar werden door diens erfgenamen in 1609 teruggegeven. In de 17e eeuw werd de abdij voltooid, ongeveer zoals ze er nu nog staat. In 1796, onder de Franse bezetting, werden de paters opnieuw verjaagd en werd de abdij verkocht. Lieven Bauwens installeerde er in 1804 een katoenspinnerij, maar die ging failliet in 1836. In 1837 kochten de jezuïeten een deel van de abdij en vestigden er hun noviciaat. In 1848 kochten zij de rest van het domein. De opleidingen bleven er meer dan een eeuw tot in 1968. De bezinningen en de retraites, individueel of in groep, zijn gebleven. Zo werd de abdij uiteindelijk een bezinningscentrum.

Fietsroute review fietsblog fietsen Leieroute Abdij Drongen
historisch historisch

Drie Leien

Van zodra we in Drongen de Pontbrug over zijn en langs een arm van de Leie fietsen, zijn we in het meersengebied van “De Assels”, een natuurlijk overstromingsgebied van de Leie en een prima wandelgebied voor vogelliefhebbers. Het is hier prachtig fietsen op de boord van de Leie. Aan de wijk “Drie Leien” lijkt het alsof we drie Leie-armen kunnen zien. Eigenlijk is dit de plaats waar de Leie zich in twee takken splitst. Alleen de zuidelijke tak, die we tot Afsnee volgen, bereikt nog de Schelde.

Drie kilometer verder staan we bij het veer van Afsnee. Je kan hier de veerdienst nemen en je route met 4 km korter maken. De veerdienst biedt gratis overtochten aan. Vanaf mei tot september is dat dagelijks, in de andere maanden is dit enkel tijdens weekends en op feestdagen. Tussen 12u en 13u neemt de veerman altijd een middagpauze. Wij volgen eerst knooppunt 56 en dan 63 tot we in het dorpscentrum van Afsnee zijn aan de andere kant van het veer. Afsnee heeft zijn landelijk karakter goed weten te bewaren. Rechts van de kerk staat een groot landhuis, “Daerupt” genaamd, waar de schrijver Cyriel Buysse van 1925 tot 1932 heeft gewoond en gewerkt. Het wordt ons ondertussen duidelijk waarom deze streek een inspiratiebron voor kunstenaars is geweest.

Fietsroute review fietsblog fietsen Leieroute Assels Fietsroute review fietsblog fietsen Leieroute Assels Fietsroute review fietsblog fietsen Leieroute Drie Leien Fietsroute review fietsblog fietsen Leieroute Drie Leien Fietsroute review fietsblog fietsen Leieroute

Het kasteel van Jakob Borluut

De streek is zeker ook een woongebied voor mensen met veel geld, met huizen waarvan wij alleen kunnen dromen. Af en toe worden we wel uit onze droom wakker gemaakt want deze luxevilla’s zijn niet altijd vlot bereikbaar en ook wij moeten al eens over een stukje onverharde weg fietsen. De Leie zien we pas terug bij de Goedingebrug, een brug van de E40-autostrade over de Leie. Je kan hier onder de E40 de Leie oversteken door je fiets in de fietsgoot omhoog te duwen. Na een kort stuk langs de E40 komen we bij het Borluutpark en het gelijknamige kasteel. Het gebied Borluut wordt voor het eerst vermeld in het leenboek van Sint-Pieters in 1411. Het was van Jakob Borluut en bleef in handen van de familie Borluut tot 1744. Op de Ferrariskaart staat het domein vermeld als ‘Wit Kasteel’. Het huidige kasteel werd in 1858 gebouwd en in 1914 werd de toren bijgevoegd. Het park zelf oogt wat rommelig. Je kan je fiets aan de ingang achterlaten voor een korte wandeling, maar wij fietsen verder want de Koutermolen is niet ver meer en in Sint-Martens-Latem wacht ons nog een heerlijk diner in restaurant ’t Laethems Ros.

Fietsroute review fietsblog fietsen Leieroute Fietsroute review fietsblog fietsen Leieroute Fietsroute review fietsblog fietsen Leieroute Goedingebrug Fietsroute review fietsblog fietsen Leieroute Kasteel Borluut Fietsroute review fietsblog fietsen Leieroute Park Kasteel Borluut Fietsroute review fietsblog fietsen Leieroute

Vlaamse kunstgeschiedenis

De Gentse broers Xavier en César de Cock waren omstreeks 1850 de eerste kunstenaars die de schoonheid van het platteland rond Sint-Martens-Latem ontdekten. Zo’n vijftig jaar later kreeg het dorp een prominente plaats in de Vlaamse kunstgeschiedenis. Er vestigden zich kunstenaars die zich afzetten tegen de geldbeluste burgerlijke elite en hier de ongereptheid en eenvoud van het platteland vonden. Intellectueel middelpunt van de eerste kunstenaarsgroep was Karel van den Woestijne. Later werd het dorp vanwege de natuur, het landschap én de kunstenaars ontdekt door de burgerlijke elite waar de kunstenaars zich zo tegen afzetten. Bron: ANWB fietsgids 21

cultuur cultuur

PRAKTISCH

  • Museum Gust De Smet is enkel open op vrijdag- zaterdag- en zondagnamiddag
  • Museum Dhondt-Dhaenens is gesloten op maandag en dinsdag
  • Brasserie De Sterre in Sint-Maria-Leerne is gesloten op maandag en dinsdag
  • Restaurant ’t Laethems Ros in Sint-Martens-Latem is gesloten op maandag en dinsdag
  • Logeren kan je in Gent "B&B Het Tijdloze Uur"; in Drongen "B&B Halewijn"; in Sint-Martens-Latem "Hotel In 't Boldershof", "B&B Residentie Aries" of "Hotel Torenhof"

FOTOGALERIJ

deel deze fietsroute