PLUSPUNTEN
- Natuurpark Het Zwin
- Stad Oostende
- De Haan a/ Zee
- Weidse zichten over zee
- Natuurgebied Doornpanne met de Hoge Blekker
De Kustroute laat je fietsen naast het strand met zicht op zee, door unieke duinen en duinbossen, langs polders en uitgestrekte slikken en schorren. Liefhebbers van cultuur en kustgastronomie komen aan hun trekken in de bruisende kuststeden en levendige badplaatsen. Als je een beetje afwijkt van de route kan je kennismaken met de belle-epoque-architectuur, het Beaufort-beeldenpark met hedendaagse kunst en het rijke maritieme erfgoed. Twee veerbootjes voeren je in de havens van Nieuwpoort en Oostende naar de overkant. Maak er een meerdaagse van. De kust ontvangt je met open armen.
De Kustroute maakt deel uit van de internationale langeafstandsroutes EuroVelo 4 (Central Europe Route) en EuroVelo 12 (North Sea Cycle Route) en sluit naadloos aan op de “LF Kustroute” in Nederland en ‘La Vélomaritime’ in Frankrijk.
Ik fietste de route op 31 mei en 1 juni 2021 zowel in de ene als in de andere richting.
Als fietser wil ik al fietsend een aangename fietsroute beleven. Dat er aan de Belgische Kust heel wat te beleven valt en dat de Kustroute deze attracties met elkaar verbindt, volstaat dus niet voor een ideale fietsbeleving. Voor een fietser is het vooral de fietsroute, het parcours, de natuur, de fietspaden, de terrasjes of de rustplekken, die de belevingswaarde bepalen.
De Belgische Kust is een aaneenschakeling van hoge appartementsgebouwen af en toe onderbroken door een streepje duinen. Soms fiets je ervoor, soms erachter, uit het zicht van de zee. Dit zorgt wel voor de nodige afwisseling en haalt je weg van de drukte van de zeedijk. Dit kan ik niet zeggen van de verscheidene grootschalige werken die me van het voorziene parcours wegsturen. Had men niet beter gewacht op de afwerking van de werken in ondermeer de havens van Zeebrugge en Nieuwpoort om deze iconische route te lanceren (2020)? Was een al dan niet tijdelijke, gesignaleerde, alternatieve route niet fietsvriendelijker geweest?
De route loopt voor ongeveer 85% langs verharde en meestal mooie fietspaden. De meeste onverharde stukken zijn zeer goed berijdbaar. Toch had ik meer verwacht van een iconische fietsroute langs de kust. Er zijn heel wat verbeterpunten die kunnen aangepakt worden, ongemakken die kunnen vermeden worden. Naargelang je ergernis of je euforie kan je eigen beoordeling afwijken van mijn compromis.
Zoek je de betekenis van de sterretjes?
Je vindt de uitleg bij de informatie over de fietsblog op de homepagina.
Deze langeafstandsroute heeft een verschillend begin- en eindpunt: Knokke-Het Zoute (Nederlandse kant) of De Panne-Adinkerke (Franse kant) . Langs de Kust zijn er meerdere goede startplaatsen. Je kan de route eventueel als een meerdaagse lus fietsen door ze in beide richtingen te fietsen (en dus de dubbele afstand te rijden). Je kiest dan zelf je dagtrajecten in functie van je overnachtingen. De fietsroute is bewegwijzerd met rechthoekige bordjes in de twee richtingen.
Het traject vanaf de grens met Nederland tot Knokke-Heist loopt langs het Zwin. Die eerste kilometers mag je echt niet missen want ze zijn misschien wel de mooiste van de hele route. Voor vogelliefhebbers zeker. Ook vanop de fiets is de Zwinvlakte en zijn de Zwinduinen dé natuurattractie van de Belgische Kust.
Op de zeedijk van Knokke-Heist proef ik de zoute zeelucht. De strandkabientjes en de strandbars, de mooie en drukbezochte zandstranden, zijn beelden die deze route kenmerken en die verder langs de midden- en de westkust nog terugkeren.
Voorbij de haven van Zeebrugge duik ik de duinenbosjes in en fiets ik langs het Zeebos dat me af en toe een blik gunt op enkele mooie vogelgebieden. Het duurt dan tot voorbij Wenduine, zo’n 7 km verder, eer ik terug dat zalig gevoel van fietsen krijg. Eens in De Haan voel ik me opnieuw aan de Kust. Voor mij de mooiste badplaats langs deze Kustroute met zijn historische villawijk in Anglo-Normandische stijl. Ik ben bijna in Oostende wanneer ik opnieuw de zee zie. Het kost enige moeite -afstappen is ten stelligste aangeraden- om aan de andere kant van de duinenrij te komen, maar dit is nu wat ik hoop te zien op een kustroute. De oneindigheid van de zee. Alleen het fietspad kan beter.
In Groenendijk keer ik mijn rug naar de zee. Dit keer is daar een goede reden voor. De stranden en de duinen zijn hier aan de Westkust op hun breedst. Eens Oostduinkerke voorbij kom ik op het centraal fietspad van de Doornpanne terecht. Een onverhard pad door een groot duinmassief waarin ook de Hoge Blekker ligt. Met zijn 33 meter is de Hoge Blekker de hoogste duintop van de Vlaamse kust. Het is de blikvanger van de Belgische kust en daaraan heeft hij ook zijn naam te danken. Het was een vaste baken voor de zeelui die van ver al zijn witte kruin zagen blinken (‘blekken’ in het plaatselijke dialect). De Doornpanne is een gebied van stuifduinen en duingraslanden, dichtbegroeide pannen en gefixeerde binnenduinen waarvan de kern bestaat uit een brede depressie, een panne.
Het fietspad langs de zeedijk gaat niet tot aan de Franse grens . Koksijde, Sint-Idesbald en De Panne zijn de laatste badplaatsen van de Westkust. Via Adinkerke en het kanaal Plassendale-Nieuwpoort-Duinkerke kom ik bij de Franse grens waar het douanekantoortje nu een pralinewinkel is geworden. De Belgische chocolade krijgt een prominente plaats, maar dat dit het begin of het einde is van de Kustroute is hier niet te merken. Evenmin dat hier la Vélomaritime (EuroVélo 4) start en het Franse deel van de North Sea Cycle Route (EuroVélo 12).
Bij de grens met Nederland, maar ook met Frankrijk, verwijst niets naar de start of het einde van deze iconische fietsroute. Geen informatiebord, geen fietskaart met de 93 kilometers tot de overkant.
In Knokke-Heist wordt de route omgeleid. Dit heeft dan toch het voordeel dat ik de bewegwijzering van de fietsroute kan blijven volgen. Maar van zodra ik bij de haven van Zeebrugge kom, wordt het uitkijken. Laverend tussen het drukke verkeer, wijzen de pijltjes naar ontoegankelijke paden. Grote werken die hopelijk –de fietser krijgt geen informatie over de werken- de passage langs de haven in de toekomst beduidend zullen verbeteren.
De Blankenbergse pier (1933) was de eerste aan de Atlantische kust van het Europese vasteland en heeft sedertdien enkel het gezelschap gekregen van Scheveningen. Als ik de route volg, krijg ik de pier niet te zien. Ik draai dan maar de stad in. De pier wordt gerenoveerd. De werken duren tot 2025. Is dit de reden waarom we de drukke Koning-Albert-I-laan volgen en we van de badstad enkel het station te zien krijgen?
Hoe dichter bij Oostende hoe meer de wandelaars de fietsers lijken te hinderen. Of is het andersom? Zeker ter hoogte van het stadscentrum mis ik een apart fietspad. Het maneuvreren tussen de massa wandelaars geeft mij het gevoel dat ik hier niet op mijn plaats ben. Ik heb voortdurend de neiging me te excuseren en de wandelaars uit te leggen dat de bordjes van de kustroute mij wel degelijk over de zeedijk sturen. Hetzelfde gevoel in Middelkerke, Westende en in Nieuwpoort, al is het aan de Westkust een stuk rustiger.
In Raversijde word ik van de kustweg gestuurd. Via een omleiding beland ik achter de duinen. Misschien zijn deze werken van minder lange duur want de routebordjes houden met deze omleiding geen rekening.
In Westende mag ik de zeedijk wel op, maar slagbomen moeten de auto’s tegenhouden en dus moet ik ook als fietser dan maar de wandelaars hinderen. Daarenboven maakt het verkeersteken geen uitzondering voor fietsers en is het dus strikt genomen zelfs verboden om er te fietsen.
Iets verderop bots ik op werken aan de zeedijk zelf. Even aarzel ik. Als ik zie dat andere fietsers ook hun fiets door de werken leiden, volg ik hun voorbeeld en kan ik mijn route verderzetten.
“Het veer (in Nieuwpoort) vaart momenteel niet” staat er te lezen op de website welkombijvloot.be. Eens ik ter plaatse ben, zie ik dat dit geen tijdelijk probleem is. Nochtans staat de route ‘via het veer’ netjes gesignaleerd. “Staketsel afgesloten” lees ik onderweg. Dat wil zeggen dat ik niet aan de andere kant geraak met de veerboot. Ook hier zijn grote werken bezig die niet in een handomdraai zullen afgewerkt zijn. Maar ook hier geen informatie voor de ongelukkige fietsers die hoopten op een mooie overzettocht. Langs de alternatieve route die viereneenhalve kilometer langer is, krijg ik bij de Ganzepoot dan wel een stukje WOI-geschiedenis te zien.
