PLUSPUNTEN
- Natuurpark Gerhagen
- Abdij van Averbode
- Langs de sporen van Railbike Tessenderlo
- De Paalse Plas
- Verschillende oplaadpunten voor e-bikes
Je fietst door het prachtige en gevarieerde landschap van Natuurpark Gerhagen in de Neus van de Belgische Provincie Limburg. Dit stiltegebied bestaat grotendeels uit bos. In het lager gelegen deel komen ook weiden en akkers voor. In het gebied vind je de vennen van natuurreservaat Pinnekenswijer en het natuurreservaat De Houterenberg, met zijn bossen, heide en stuifzanden. Bij Bosmuseum Gerhagen staat een uitkijktoren van bijna 19 meter hoog. Wie de klim waagt, wordt beloond met een schitterend uitzicht over het hele gebied. Bij Genenbos kom je aan het Albertkanaal. Je volgt het kanaal tot bij Tervant, waarna je om de Paalse Plas heen fietst.
Limburg mag dan wel een fietsparadijs zijn, veel fietsroutes zijn met het openbaar vervoer moeilijk bereikbaar. Je neemt dus best de wagen met het fietsrek en kiest dan je startplaats in functie van je verdere plannen. Een nachtje in een B&B maakt de autorit misschien wat meer aanvaardbaar. In Limburg fietsen betekent rustig en veilig fietsen. Horeca is er voldoende, maar kijk toch minstens eens bij onze praktische tips naar de sluitingsdagen. Heel wat onverharde stukken op deze route, die heel af en toe veranderen in een stukje mountainbiken. Probeer je nieuwe fiets dus eerst uit met een andere route. De route is vlak met af en toe wat kleine niveauverschillen. Best te doen voor iedereen.
***** is een route die je ooit moet gereden hebben
**** is een route die een verplaatsing waard is
*** is een route die de moeite is als je in de buurt bent
** is een route die je kunt proberen maar wij hebben niet genoten
* is een route die je hier niet zal vinden
Je kunt starten aan de Kiewithoeve (knooppunt 331) als je van plan bent daar iets te eten (voor of na je tocht). Ook bij de Abdij van Averbode (knooppunt 18) en de Paalse Plas (tussen de knooppunten 345 en 330) kan je iets eten of drinken. Bij het Bosmuseum en de VVV-uitkijktoren van Natuurpark Gerhagen (knooppunt 334) zijn er zelfs verschillende mogelijkheden om je fietstocht culinair te starten of af te ronden. Ik ben gestart bij de B&B waar ik heb overnacht.
Vanaf de Kiewithoeve rij ik naar het kerkje van Engsbergen. Aan de overkant van de Engsbergseweg kom ik bij knooppunt 331. Ik fiets al meteen het ‘Natuurreservaat De Houterenberg’ in, een deelgebied van het ‘Natuurpark Gerhagen’. De Houterenberg is een getuigenheuvel. Ik stop even bij het Bosmuseum en de VVV-uitkijktoren van het domein. Natuurpark Gerhagen is sinds 2010 afgebakend als “stiltegebied”, maar het kan gebeuren dat schoolklassen hier voor de nodige ‘geluidslast’ zorgen. In een omgeving waar de mijnbouw jarenlang de omliggende natuurgebieden inschakelde voor de productie van hout, heeft de Houterenberg-Pinnekenswijer goed stand gehouden.
Ik rij westwaarts waar het Natuurpark Gerhagen aansluit op het natuurgebied Averbode Bos & Heide. Het gebied ligt rond de abdij van Averbode en maakt deel uit van een meer dan 1000 ha groot natuurgebied. Mijn belangstelling gaat vooral uit naar de abdij en nog meer naar ‘Het Moment’. Ik kom bij de abdij langs de ‘Lekdreef’, de volkse benaming voor de Abdijstraat, want hier staan vanaf april tot acht ijskarren hun ijscrème te verkopen. Voor een hapje bij een lekker abdijbiertje is het nu ‘Het Moment’.
De abdij van Averbode is gesticht in 1134 door graaf de Looz. Averbode bevond zich in die tijd pal op de grens van het hertogdom Brabant en het graafschap Loon, dat later zou opgaan in het prinsbisdom Luik. Voor het 14de eeuwse portaal liggen drie verschillende stenen die het punt aangeven waar de drie provincies samenkomen (Antwerpen – (Vlaams) Brabant en Limburg). Tussen 1664 en 1672 werd een nieuwe abdijkerk in barokstijl gebouwd. De nieuwe kerk moest, in een reactie tegen de Reformatie, de gelovigen overweldigen met haar weelderig decor.
Oorspronkelijk was het een dubbelklooster. De zusters verhuisden aan het begin van de 13e eeuw naar een eigen klooster. De Fransen schaften in 1796 bijna alle kloosters en abdijen af; de abdij werd verkocht en het klooster ten dele afgebroken. Het monumentale pijporgel van Guillaume Robustelly uit 1772 werd gekocht door de Sint-Lambertuskerk te Helmond (Nederland), waar het nog steeds te bewonderen en te beluisteren valt.
In 1802 verwierven de Norbertijnen de abdij opnieuw en na de onafhankelijkheid van België, met name in 1834, werd het kloosterleven in Averbode officieel hervat. Vanaf 1920 gaf de abdij een kindertijdschrift uit: ‘Zonneland’. In 1930 volgden de ‘Vlaamse Filmpjes’, waarin de jeugd kon kennismaken met de literatuur. In 1958 ontstond ‘Zonnekind’ voor de allerkleinsten. De abdij heeft ook een lange traditie inzake bierbrouwen, zuivelproductie en broodbakken.
Op de grens van Averbode en Laakdal, in de schaduw van de abdij, ligt de Afspanning Den Eik. Dit is de toegangspoort tot het merodegebied. Behalve op maandag en dinsdag is dit ook een ideale halte tijdens de fietstocht. Het gebied de Merode is groot. Hier valt veel te beleven, maar ik geniet van het fietsen en van het ‘Natuurgebied Averbode en Heide’. De route brengt me in het dorp Veerle-Heide dat vroeger bekend stond als “Vispoel onder Veerle” en gedeeltelijk toebehoorde aan de abdij van Averbode. “Veer-le” zou afgeleid zijn van het Germaanse ‘vair’ wat varen betekent en ‘lauha’ (komt ook voor in plaatsnamen met –lo als uitgang) wat een open landschap met struikgewas betekent. Ik rij nu in de Antwerpse Kempen. Enkel aan de knooppuntbordjes merk ik dat ik een provinciegrens heb overschreden. Is het toeval dat ik net hier de indruk krijg dat mijn fietspad op een mountainroute lijkt te liggen?
Tussen knooppunt 561 en 336 rij ik in een bocht rond de kern van Tessenderlo. Achter de rijen villa’s liggen soms mooie velden, die ik jammer genoeg niet te zien krijg. Hier heeft de Vlaamse lintbebouwing en verkavelingsdrang voor gezorgd.
En dan kom ik op één van de mooiste stukjes van de fietsroute langs de sporen van Railbike Tessenderlo. Na 3.750 meter “sporen” sta ik aan de voet van de blauwe brug over het Albertkanaal en rij ik moeiteloos van het ene mooie fietspad naar het andere. Nu langs het Albertkanaal.
Het Albertkanaal heeft een totale lengte van 129 km en vormt de verbinding tussen de haven van Antwerpen en het industriebekken van Luik. Op de oevers van het kanaal zijn belangrijke industriezones uitgebouwd zoals hier in Tessenderlo. Ik fiets op de rechteroever waar het nu rustig fietsen is. Vroeger was hier heel wat meer bedrijvigheid, zeker ter hoogte van de kolenhaven die het eindpunt was van het kolenspoor. De mijnsite van Beringen is vlakbij en zeker de moeite voor een volgende fietstocht: “Streek van Mijnen en Koolputters (lus1)”. Om de site te bezoeken die herinnert aan deze havenactiviteiten moet ik bij knooppunt 503 het fietspad links nemen (800meter).
Terug bij het Albertkanaal kan ik, iets verderop, het kanaal oversteken richting Paalse Plas. En alweer geniet ik met volle teugen van dit mooie fietspad, rond de plas en door de golfterreinen van de Milleniumgolf.
Het geasfalteerde pad rond de Paalse Plas is vijf kilometer lang.
Voor ik de plas verlaat, sla ik linksaf voor een verfrissing op het terras van het fietscafé ‘De Paalse Plas’.
Bij het knooppunt 332 ben ik nog 1 km verwijderd van mijn B&B. Naar knooppunt 331 bij de Kiewithoeve is het wel nog 7 km fietsen. Eerst langs akkers, al dan niet verborgen achter een rij woningen, dan door bos en heide, hét handelsmerk van het ‘Fietsparadijs Limburg’.
De Paalse Plas is het grootste binnenmeer van België. De plas hebben we te danken aan het industrieterrein aan de overkant van de lawaaierige E313 dat is opgespoten met zand dat hier werd uitgebaggerd. Na de zandwinning vulde de put zich met het water van natuurlijke bronnen. Het is nu een mooi recreatiedomein met een 40 hectare grote waterplas. De Paalse Plas is al jaren de thuishaven van een zeil- en windsurfclub. Het prachtige golfterrein van Millenniumgolf, dat ook deel uitmaakt van het domein, maakt het ‘mooiste plekje van de wereld’ helemaal compleet.
