PLUSPUNTEN
- De mooie vergezichten
- De Jekervallei
- De stad Tongeren
- Het Zoniënwoud en het Hallerbos
De taalgrens loopt dwars door België van west naar oost (of omgekeerd). Ze slingert zich van het West-Vlaamse Heuvelland naar het Waalse Clermont en de Vlaamse Voerstreek. Niet-Belgen denken daarbij soms aan een taalfront, waar Vlamingen nog de Goedendag hanteren en Walen hun Franse kanonnen op de vijand gericht houden. Rond de taalgrens is het nochtans rustig en vredig. Aan beide kanten van de taalgrens ligt een mooi gebied .
Wij fietsten van oost naar west, van Kanne tot Edingen, 223 km. We baseerden ons op de fietsgids van Ward Van Loock "de Taalgrensroute” (editie 2020, een uitgave van Recreatiefietser). Samen met delen van de LF Kustroute, de Limesroute en de LF Maasroute, allemaal in Nederland, maakten we een meerdaagse fietslus die je zelf kunt sluiten afhankelijk van waar je woont of wenst te starten.
Bron: Ward Van Loock, de Recreatiefietser, de Taalgrensroute
Fietsen van oost naar west of omgekeerd, dwars door België, op de grens van twee culturen, in een gevarieerd en glooiend landschap, het kan niet anders dan één grote beleving zijn. Je hebt wel een goed uitgeruste fiets nodig of een e-bike als je twijfelt aan je conditie. Want er zitten nijdige klimstukjes tussen.
We kunnen onze ontgoocheling niet verbergen dat het soms verdomd onaangenaam was om te fietsen op zeer slechte grind- of kassiestroken, ook al volgden wij dan het routeboekje van Ward Van Loock en fietsten we voor een groot deel tussen fietsknooppunten. Vooral in de Waalse provincies is nog veel werk om de fietsroutes op een behoorlijk kwaliteitsniveau te brengen.
We beoordelen uiteraard enkel het deel dat wij hebben gefietst. Zoek je de betekenis van de sterretjes? Je vindt de uitleg bij de informatie over de fietsblog op de homepagina.
Wie de volledige route rijdt, start in Komen en eindigt na 430 km in Voeren. Het fietsrouteboekje loodst je aan de hand van kaartjes of een GPX van de westkant naar de oostkant van België. Je kan de route ook omgekeerd rijden of beslissen om slechts een deel te rijden, zoals wij gedaan hebben. “Onze” taalgrensroute startte in Kanne aan de oostkant in de provincie Limburg en eindigde bij Enghien in de provincie Henegouwen.
Er is geen vaststaand bewijs over het ontstaan van deze taalscheiding. Laat het ons dus bij de meest gangbare theorie houden die de oorsprong bij de Romeinen legt en bij de heirbanen van Boulogne naar Keulen en van Kortrijk naar Tienen. Deze heirwegen zorgden voor vlotte verplaatsingen van de legers langs hun verdedigingslinie. De streek in het noorden was toen nog schraal en drassig en was voor de Romeinen niet interessant genoeg. Ten zuiden van deze as was de grond vruchtbaar en leverde rijke veldoogsten op die belangrijk waren voor Romeinse legioensoldaten. In het zuiden kon de romanisering zo 200 jaar langer inwerken op de cultuur en de bevolking. Het noorden werd steeds meer bezet door Germanen en Franken. De scheidingslijn kreeg onder invloed van deze sterk verschillende culturen vanaf de Middeleeuwen duidelijke vormen met het gebruik van het ‘Duytsch’ of ‘Diets’ in het noorden en het ‘Waals’ of ‘Frans’ in het zuiden. Met de komst van de Bourgondiërs, die zich ondertussen rond Dijon hadden gevestigd en uiteraard ook al Frans spraken, zou de taal van het hof, de administratie en de adel ook in het noorden steeds meer verfransen. De taalbarrière die ook onder de Habsburgers en zelfs onder Napoleon standhield, werd steeds meer een sociale barrière. De romantiek die het nationalisme stimuleerde en misschien wel WOI op zijn kerfstok heeft, zou in 1921 leiden tot de indeling van België in twee ééntalige gebieden, Vlaanderen en Wallonië. Men wou de sociale taalgrens opruimen. Hiermee stopte echter de verfransing van het noorden niet. Om die een halt toe te roepen werd uiteindelijk in 1962 een taalgrenswet gestemd die de taalgrens definitief heeft vastgelegd.
Voor 11 gemeenten (7 Vlaamse en 4 Waalse) langs de taalgrens kon men niet bepalen tot welk eentalig taalgebied ze zouden behoren. De inwoners kregen er taalfaciliteiten. De bedoeling was om de aanwezige taalminderheid van de gemeente voldoende tijd te geven zich aan te passen aan de nieuwe situatie. Zij konden hun eigen taal blijven gebruiken tegenover de anderstalige lokale overheid. 60 jaar later hebben deze minderheden zich nog steeds niet kunnen aanpassen. Wat bedoeld was als een tijdelijke overgangsmaatregel zorgt ervoor dat België ook in de 21ste eeuw nog heel wat ‘taalcuriositeiten’ heeft.
De 18ha wateroppervlak van dit meer behoort zowel tot het Vlaamse Overijse als tot het Waalse Genval. De taalgrens loopt als een gekartelde lijn door het midden van dit meer, met dank aan een beek.
Vóór het uitgraven van het meer in 1904 zocht de Argentine-beek (een zijbeek van de Laan) zich kronkelend een weg door de vallei. Bij het vastleggen van de taalgrens werd dit beektracé als referentie gebruikt. Bron: De Taalgrensoute, Ward Van Loock
In Walshoutem logeerden we in Hostellerie Aulnenhof.
Aulnenhof ligt op de route. Geen omweg dus. Ignace heette ons van harte welkom in de prachtige hoeve van hem en Petra! Authentieke charme in een familiale sfeer. Schitterende kamer, een goed bed en een heerlijk ontbijt. Veel plaats voor onze fietsen in de oude stallingen maar zonder specifieke oplaadpunten voor de batterijen.
We logeerden in Vlaanderen, maar gingen dineren in Wallonië bij Petra. De taxi van dienst was de schoonpapa van onze gastheer in Vlaanderen, papa van de restauranthoudster in Wallonië. De taalgrens is geen echte grens. De mensen zijn vriendelijk. Een taalbarrière was er niet.
We logeerden in Hotel Panorama in Overijse, in het hartje van de Druivenstreek. Vlakbij het hotel, liggen tal van fiets- en wandelpaden. Geen panoramische vergezichten vanuit de kamer, maar wel een flinke beklimming om tot bij het hotel te komen.
De modern ingerichte kamers zijn voorzien van digitale TV en gratis WiFi. Het trendy restaurant biedt een aangename sfeer voor een heerlijk diner of een tussendoortje en de bar is een gezellige plek voor een drankje. Het hotel beschikt over een mooie fietsstalling met oplaadmogelijkheden voor de batterijen van de e-bikes.
In Edingen heeft hotel “Le Vieux Cèdre” 4-sterren. Het ligt naast het Enghienpark, ver van het verkeer. Vanuit het hotel heb je een landelijk uitzicht op het park en de omliggende natuur. Het beschikt over 27 mooie kamers. Het restaurant is Libanees. De website is uitsluitend in het Frans.
Wil je graag in het restaurant dineren, vergeet dan niet een plekje te reserveren bij de reservatie van je kamer.
Voor de fietsen is er een fietsstalling zonder oplaadmogelijkheden voor de e-bikes.