PLUSPUNTEN
- De Kalkense Meersen
- Het Donkmeer in Overmere
- De Scheldeboorden
- De Wetterse Stuifduinen
Het veer van Schellebelle vormt een toegangspoort tot het uitgestrekte natuurgebied van de Kalkense Meersen. De natte hooilanden van het meersengebied zijn waardevolle natuur. Je fietst in het Scheldeland tussen Wetteren en Dendermonde, langs oude meanders rond het Donkmeer in Berlare.
Je fietst van het veer in Appels tot in Schoonaarde op het jaagpad van de Schelde. Geniet van de voorbijglijdende boten, de prachtige getijdennatuur en rust uit in één van de talrijke cafeetjes.
In Schoonaarde kom je in het land van de boomkwekers. De zandige Warandeduinen in Wetteren laten zien hoe 15.000 jaar geleden de laatste ijstijd zijn stempel drukte op dit prachtig stukje Scheldeland.
Om in deze regio te komen fietsen, heb je verschillende mogelijkheden om er te geraken. Zowel met de auto als met de trein zijn de startplaatsen goed bereikbaar. Over de horeca hebben we niet te klagen. Fietsen is hier aangenaam en makkelijk. De route heeft heel wat pluspunten en nagenoeg geen minpunten. En langs de Schelde is het in elk seizoen verrassend mooi! Wie ooit de inmiddels afgeschafte Turfputtenroute fietste, zal zich hier ongetwijfeld herkennen. Een verkorte versie van deze fietsroute is de 'Ijsvogel' fietsroute die start in Overmere. De droge zandgronden krijg je dan niet te zien.
***** is een route die je ooit moet gereden hebben
**** is een route die een verplaatsing waard is
*** is een route die de moeite is als je in de buurt bent
** is een route die je kunt proberen maar wij hebben niet genoten
* is een route die je hier niet zal vinden
De route start aan het veer in Schellebelle. Er zijn meer plaatsen langs deze route waar je op de fiets kan, zoals Wetteren, het Donkmeer in Overmere of Schoonaarde. Ook de kerk van Kalken of Serskamp liggen op het parcours. Het Dorp van Schellebelle heeft enkele café’s met zomerterrassen. Ook in Wetteren of aan het Donkmeer zijn voldoende horecazaken. De route volgt de fietsknooppunten. Je vindt de knooppunten bij de praktische tips. Je kunt ook het gpx-bestand downloaden of een kijkje nemen bij de bron van deze fietsroute.
Ik heb gekozen om te vertrekken bij het station in Wetteren en kies voor het mooie scheldepad langs de rechteroever. Het eeuwenoude voetveer in Schellebelle is het eerste veer op de Schelde vanuit Gent. Schellebelle is sinds 2005 het dorp met de mooiste plaatsnaam van Vlaanderen. “Schelle” verwijst naar de Schelde en “belle” naar het Romaans “balliolum”, wat “pallissade” of “omheining van stokken” betekent. “Schellen” met de bel moet je ook als je de veerman wilt roepen om aan de overkant te komen. Ik laat de klok klingelen en laat me overvaren.
Bij de Kalkense Vaart neem ik voorlopig afscheid van de Schelde en duik ik een uniek meersengebied in. De vaart werd in de 16de eeuw gegraven als afwateringskanaal én om Kalken te bedienen vanaf de Schelde. De betonplaten langs de vaart zijn gescheurd door boomwortels en veel te zware landbouwvoertuigen, maar als recreatieve fietser heb ik er niet veel last van.
In Kalken kom ik bij de Sint-Donaaskerk waarvan de achthoekige kruisingstoren (ca. 1400) in Ledische zandsteen het meest opvalt. Wanneer ik de drukke N442, een einde verderop, gekruist heb bij het landelijke café De Groenen Dijk, een café met meer dan 165 biertjes in huis, volgt een lange strook van slechte kasseien. Dit is beslist niet de voornaamste toegang maar wel de meest landelijke van de reservaatzone Donkmeer, een natuurgebied in een oude Scheldearm.
Bij knooppunt 44 zijn we aan de rand van het Donkmeer. Een autovrij pad, tijdens de zomer druk bewandeld, voert langs de ingang van het recreatiedomein Nieuwdonk en het wandelgebied rond de eendenkooi. Het komt ten slotte uit bij enkele troosteloze gebouwen aan het Donkmeer waar een Chinees wokrestaurant de omgeving domineert. Het Donkmeer staat bekend voor zijn palingrestaurants waarvan er gelukkig nog enkele de reputatie van de streek weten hoog te houden. Het standbeeld van de Turfsteker herinnert er aan een ver verleden.
Waar het Donkmeer en Berlarebroek liggen, lag duizenden jaren geleden een meander van de Schelde rond een zandheuvel. Toen de meander afgesneden raakte van de Schelde vormde zich een hoefijzermeer waar zich veen afzette dat vanaf de late 17de eeuw als turf werd opgegraven. Toen er in 1891 een stoomtram in gebruik werd genomen tussen Gent en Hamme, bracht deze de eerste toeristen naar het Donkmeer. Voor 1918 waren er al verschillende cafés en restaurants rond het meer en werden er zeil- en roeibootjes verhuurd. In de daaropvolgende jaren groeide het toerisme sterk. De Donk werd een bekend recreatieoord in Oost-Vlaanderen en trok veel toeristen, onder andere door de palingrestaurants.
Bij knooppunt 72 kom ik bij de Gratiebossen in Berlare. Een vreemde naam voor een bos. Het bos is een stuk kleiner dan het bos vroeger. Tot de 18e eeuw was het een groot en uitgestrekt bos. Befaamde bewoners van de Gratiebossen waren de bende van Jan Praet. Het waren huis aan huis verkopers die ’s nachts overvallen pleegden op huizen waar ze overdag waren langsgeweest. Ook passanten moesten het soms ontgelden. De naam van het bos dateert uit deze periode. De rovers beroofden de voorbijgangers namelijk zonder gratie.
Van de Gratiebossen is het maar een kleine afstand tot het Scheldeveer Berlare-Appels. Beneden aan het veer vind ik een uitnodigend terras om mijn dorst te lessen. En dan ben ik klaar om enkele kilometers lang te genieten van die machige stroom.
Om van het natte Berlarebroek naar de droge zandgronden van de Wetterse stuifduinen te geraken, moest ik de Schelde over in Schoonaarde. Adolphe Papeleu stichtte in 1836-1840 in Wetteren een sier- en fruitboomkwekerij en werd zo de grondlegger van de Wetterse Boomkwekerijen. In de regio waar ik nu door fiets, van Schoonaarde over Serskamp tot Wetteren, vind je dan ook de hoogste concentratie van boomkwekerijen van België.
Voor we opnieuw in het centrum van Wetteren zijn, rijden we nog even door de beschermde stuifduinen, een natuurreservaat dat in de buurt gekend is als de Zandbergen. In de Warandeduinen, de Wetterse Stuifduinen, kom je voor een heuse verrassing te staan. Het is het best bewaarde restant van de stuifduinmassieven langs de Schelde in Oost-Vlaanderen. Op een boogscheut van de kerk van Wetteren, ons eindpunt, vind je landduinen tot 17meter hoog. Een mooie afsluiter van een mooie route voor iedereen die in de buurt is of hier een vakantiepauze neemt.
