Deze fietsroute voert ons door het Land van Woestijne, een gebied oorspronkelijk bezaaid met stukken heide en bos. We rijden door de kernen van Aalter, Bellem, Knesselare en Ursel. We stoppen aan de Pietendriesmolen en komen dicht bij de Drongengoedhoeve en bossen.
We fietsen door de Markettebossen en passeren de biotopisch waardevolle Kraenepoelvijver. Er zijn ook kastelen, de mooie boerderijen en er is het natuurgebied aan de Oude Vaart en het steeds aanwezige kanaal Gent-Brugge.
Download het knooppuntenblad of het (originele) fietskaartje van de route via deze blog want de zeshoekige fietsroutebordjes werden in mei 2020 verwijderd.
Deze fietsroute is beslist de moeite waard om gefietst te worden en is zelfs een kleine moeite waard om je ervoor te verplaatsen. De startplaats ligt langs de E40 en is zeer goed bereikbaar, ook met de trein. Je rijdt doorgaans over rustige landelijke wegen met weinig inspanning. Het parcours is immers vlak en de wegen of paden vereisen geen bijzondere vaardigheid. Ook geschikt voor elektrisch fietsen.
***** is een route die je ooit moet gereden hebben
**** is een route die een verplaatsing waard is
*** is een route die de moeite is als je in de buurt bent
** is een route die je kunt proberen maar wij hebben niet genoten
* is een route die je hier niet zal vinden
De fietsroute start aan het gemeentehuis van Aalter. Ben je met de wagen dan kan je ook starten aan de kerk van Knesselare. Rij rechts van de kerk noordwaarts langs de pastorie en je bent meteen op het goede pad. Ook de kerk van Ursel langs de Eekloseweg (N499) is in dat geval een mogelijkheid.
De bakermat van de Heren van de Woestijne of de Heren van Aalter lag ten noorden van de Brugse Vaart. Ze zouden geleidelijk aan hun gezag uitbreiden. Omstreeks 1540 bouwde Lodewijk van Praet, heer van de Woestijne, een woning in de omgeving van het Gentse Prinsenhof. Hij werd ridder van het Gulden Vlies, raadsheer en eerste kamerheer van Keizer Karel en hoogbaljuw van Brugge. Ook het bestuur van de parochie Aalter, vandaag ten zuiden van de vaart, kwam in de 16de eeuw in handen van de heerlijkheid van de Woestijne. De huidige gebouwen van het Woestijnegoed werden pas in 1894 opgetrokken, zodat alleen nog de wijknaam herinnert aan het machtige geslacht van de Woestijne. (bron: Gemeente Aalter)
Wij starten aan het station van Aalter. De stationsomgeving zelf is niet zo aantrekkelijk en dus springen we meteen op de fiets. Onze start loopt wat moeilijk omdat het fietspad langs het spoor bij de viaduct onder de N44 onderbroken is door wegenwerken (maart 2019). Het lukt ons het juiste pad te vinden dat ons langs het kasteel Nobelstede brengt, nu een restaurant. De NMBS heeft op de lijn 50a enkele spoorovergangen gesupprimeerd waardoor de route-signalisatie op deze plaatsen werd aangepast. De spoorovergang bij Nieuwendam werd vervangen door een brug. Beneden aan de brug is het kort afdraaien. Een geïmproviseerd bordje toont ons de weg. Jezuietengoed noemt de straat hier omdat in 1659 de jezuïeten van Mechelen hier een hoeve met de omliggende gronden kochten, deels als buitengoed. De straat duikt onder de spoorweg via een nieuw fietstunneltje. De Oude Vaart, een natuurgebied dat door zijn natuurpracht en historiek tot de verbeelding spreekt, brengt ons langs een zwaaikom van het kanaal Gent-Brugge. Het kanaal werd uitgegraven in de vallei van de Zuidleie en dat is aan verschillende straatnamen nog te merken.
Het kanaal Gent-Brugge is één van de oudste kanalen van West-Europa. De huidige, wereldberoemde en als Werelderfgoed beschermde Brugse Reitjes zijn in feite het benedenstroomse gedeelte van de Zuidleie. Reeds in de 13e eeuw werd door de stad Brugge begonnen met graafwerken voor een waterwegverbinding richting Deinze naar de rivier die we tegenwoordig kennen als de ‘echte’ Leie (die in Gent in de Schelde uitmondt). De Bruggelingen spaarden kosten noch moeite om meer water richting Brugge te krijgen om het verzanden van het Zwin tegen te gaan. Ook voor de handelstrafiek van en naar het binnenland was zo’n kanaal handig. Met de technische middelen van toen was het logisch dat de loop van de oorspronkelijke rivier de Zuidleie/Reie zo veel mogelijk werd gevolgd.
De Gentenaars verzetten zich hevig tegen het nieuwe kanaal. Pas toen in 1604 de Westerschelde als scheepsroute door de Hollanders werd geblokkeerd, ontstond eensgezindheid tussen de Vlaamse steden voor een kanaal dat Gent, Brugge en Oostende met elkaar en opnieuw met de zee zou verbinden. Het zou nog tot 1625 duren vooraleer het kanaal Gent- Brugge (42km) werd afgewerkt. Uiteindelijk ging het kanaal niet richting Deinze, maar rechtstreeks naar Gent waar het verbonden werd met het Schelde- en Leiebekken.
We steken de vaart over en rijden de velden in. Mooie oude boerderijen verleiden ons om foto’s te nemen. Het zijn relieken die verwijzen naar het rijke landbouwverleden van deze streek. Het is middag wanneer we in Knesselare zijn en aan de kerk kunnen we terecht om onze honger te stillen in Brasserie De Swaene en onze dorst te lessen met een “Troubadour” van de brouwerij “The Musketeers” (zie mijn beoordeling op TripAdvisor).
De hoeve in de Langendonkstraat te Knesselare met losstaande bestanddelen heeft een omhaagd erf met boomgaard. Het behouden, authentieke boerenhuis dateert van de 17de eeuw. De woning telt vier traveeën onder zadeldak, binnenin vermeldt een balk het jaartal 1629. De bakstenen schuur onder het zadeldak dateert van de 19de eeuw. Ook het bakstenen bakhuisje kunnen we in die periode situeren. Deze prachtige hoeve geeft een fascinerend en uniek beeld van de typisch Meetjeslandse hoevebouw uit het verleden. (bron: Toerisme Meetjesland)
Van Knesselare gaat het richting Aalter-Brug. We rijden op de rand van het Drongengoedbos, ook wel eens de ‘Hoge Venen’ van Vlaanderen genoemd, waar onze route vanaf de Urselseweg (N461) de Drongengoedroute kruist tussen de knooppunten 82 en 89. De geklasseerde staakmolen die we langs rijden en een stamboom heeft die teruggaat tot 1563 is gekend onder verschillende namen: Driesmolen, Pietenmolen, Molen ter Piete, Pietendriesmolen en Toatse Meuln naar de molenaarsfamilie Taets. We rijden een stukje op de Urselweg. Hier stuurt de GPX-route ons langs de Urselweg naar knoopunt 89 terwijl de bordjes ons de Watermolenstraat rechts insturen, weg van de drukke baan en dat geniet onze voorkeur. Aalter-Brug laten we daarbij rechts van ons liggen en we rijden langs landelijke paden naar het mooie dorp van Ursel met zijn Sint-Medarduskerk temidden van een driehoekig dries.
Zowel de patroonheilige als de dries wijzen op een mogelijk Frankische oorsprong van de kerksite. In de kerk staat nog een orgel uit 1749 van de gerenommeerde orgelbouwer Pieter Van Peteghem. Hoewel heel uitnodigend pauzeren we niet in Ursel op een van de terrasjes en rijden verder door het landelijke Meetjesland.
Na 8 km zijn we opnieuw bij het kanaal Gent-Brugge in Bellem. We hebben dorst en rijden links van de brug naar Café De Hert. Hoewel aangekondigd als fietscafé valt hier weinig van te merken maar het terras op de oever van het kanaal nodigt uit om iets fris te drinken.
Over de brug komen we bij het pittoreske Bellem dat nog over een historische duiventoren beschikt. Je kan de duiventoren zien vanaf de straat maar hij is in privé handen en maakt deel uit van het gelijknamige restaurant. Voorbij het station van Bellem, dat nog slechts een halteplaats is, komen we bij de Markettebossen, het Kraenepoelkasteel en de Kraenepoelvijver. Allemaal in privé handen. De Kraenepoelvijver is de enig overgebleven grote vijver van het Bulskampveld, een heidevlakte die zich in de middeleeuwen uitstrekte van Torhout tot Bellem en Hansbeke. De vijver is ontstaan uit turfputten.
Via de Loveldlaan en het gelijknamige kasteel uit 1912 komen we in het centrum van Aalter. Voor we terug naar het station rijden gaan wij nog wat genieten van dit mooie marktplein. Onze laatste kilometer komt nog voorbij het gemeentehuis van Aalter, de officiële startplaats van deze route. Het gemeentehuis staat hier bekend als het “Crem-lin” omdat het gebouwd is tijdens het bestuur van Burgemeester en Minister Pieter De Crem. Het oogt wel groot(s) voor deze bescheiden gemeente.
