De Leiestreek is een toeristische regio in Vlaanderen die het verloop van de Leie volgt, een rivier van 202km lang die ontspringt in Frankrijk en in Gent in de Schelde uitmondt.
We fietsen langs de toeristische Leie tussen Drongen en Deinze via de natuurgebieden de Assels, de Latemse Meersen, de Ooidonkmeersen en de Keuzemeersen en langs de pittoreske dorpjes Afsnee, Sint-Martens Latem en Deurle.
Als je de route in het voorjaar fietst, kan je nog goed door de bomentakken heen naar de Leie kijken, maar doe dat dan best in een weekend. Je leest verder wel waarom. Ook op culinair gebied is dit een topstreek met verscheidene toprestaurants.
De Leiestreek is een fantastische streek om te fietsen en veel van de fietsroutes zijn zeker een verplaatsing waard. Fiets je graag, dan moet je minstens een van de fietsroutes van de Leiestreek gefietst hebben. Drongen is zeer goed bereikbaar en een prima startplaats.
***** is een route die je ooit moet gereden hebben
**** is een route die een verplaatsing waard is
*** is een route die de moeite is als je in de buurt bent
** is een route die je kunt proberen maar wij hebben niet genoten
* is een route die je hier niet zal vinden
De fietsroute start aan de oude abdij van Drongen aan het Drongenplein bij het knooppunt 57. Bij brasserie Aurelle kan je voor of na je rit terecht voor een hapje of een drankje. We rijden zuidwaarts over de Pontbrug over een arm van de Leie naar knooppunt 62. De route is een knooppuntenroute.
Van zodra we de Pontbrug over zijn en langs een arm van de Leie fietsen, zijn we in het meersengebied van “De Assels”, een natuurlijk overstromingsgebied van de Leie en een prima wandelgebied voor vogelliefhebbers. Het is hier prachtig fietsen op de boord van de Leie. Aan de wijk “Drie Leien” lijkt het alsof we drie Leie-armen kunnen zien. Eigenlijk is dit de plaats waar de Leie zich in twee takken splitst. Alleen de zuidelijke tak die we tot Afsnee volgen bereikt nog de Schelde.
Drie kilometer verder staan we bij het veer van Afsnee. De oversteek loont meer dan de moeite, want niet alleen de kerk van Afsnee, maar ook de pastorij en het dorpsgezicht zijn pareltjes die als monument beschermd werden. Is er geen veerdienst dan kan je ook met de fiets aan de andere kant van het water geraken bij de Sint-Jan-de-Doperkerk van Afsnee. Volg dan eerst knooppunt 56 en dan 63 en hou er rekening mee dat je ongeveer 4 km extra rijdt. Het dorpscentrum van Afsnee heeft zijn landelijk karakter goed weten te bewaren. Rechts van de kerk staat een groot landhuis, “Daerupt” genaamd waar de schrijver Cyriel Buysse van 1925 tot 1932 heeft gewoond en gewerkt.
Dat deze streek een inspiratiebron voor kunstenaars is geweest, zullen we onderweg nog meer zien. En tot vandaag is de streek zeker ook een woongebied voor mensen met veel geld, met huizen waarvan wij alleen kunnen dromen. Af en toe word je wel uit je droom wakker gemaakt want deze luxevilla’s zijn niet altijd vlot bereikbaar en ook wij moeten al eens over een stukje onverharde weg fietsen. De Leie zien we pas terug bij de Goedingebrug, een brug van de E40-autostrade over de Leie. Je kan hier onder de E40 de Leie oversteken door je fiets in de fietsgoot omhoog te duwen. Je maakt de route dan wel 32km korter.
Wij fietsen liever verder. Na een kort stuk langs de E40 komen we bij het Borluutpark en het gelijknamige kasteel. Het gebied Borluut wordt voor het eerst vermeld in het leenboek van Sint-Pieters in 1411. Het was van Jakob Borluut en bleef in handen van de familie Borluut tot 1744. Op de Ferrariskaart staat het domein vermeld als ‘Wit Kasteel’. Het huidige kasteel werd in 1858 gebouwd en in 1914 werd de toren bijgevoegd. Het park zelf oogt wat rommelig. Je kan je fiets aan de ingang achterlaten voor een korte wandeling of een picknick in de tuin. Er volgen nog meer mooie en romantische plekjes en dus fietsen we verder. Net voor Sint-Martens-Latem staat de gerestaureerde Latemmolen of Koutermolen. De kouter, het voormalige akkergebied van Latem, is ondertussen volgebouwd met villa’s, maar aan de voet van de molen ligt nog een mooi grasplein met een picknickplaats voor wie de voorkeur geeft aan een rustiger picknick boven een terrasje in het pittoreske en drukker dorpscentrum.
De Latemse Molen of Koutermolen in het Oost-Vlaamse Sint-Martens-Latem is een korenwindmolen. Deze staakmolen uit de 14de eeuw behoorde ooit tot de bezittingen van de Sint-Baafsabdij. Hij is de enige resterende molen van zijn soort in de Oost-Vlaamse Leiestreek. Tijdens de godsdiensttwisten in de tweede helft van de zestiende eeuw werd de banmolen vernield. De huidige molen werd in 1614 gebouwd en in 1798 tijdens de Franse revolutie openbaar verkocht. De laatste grote restauratie dateert van 1977, waarbij de molen 88 meter werd verplaatst om een betere windvang te verkrijgen. In de schilderkunst is de Latemse molen altijd een belangrijk onderwerp geweest. Kunstenaars als Valerius De Saedeleeer, Maurice Sys, Gust De Smet, Albert Saverys hebben de molen geregeld op hun doeken geportretteerd.
Sint-Martens-Latem en de Sint-Martinuskerk liggen aan een bocht van de Leie. De Sint-Martinuskerk en de dorpskern werden als monument en dorpsgezicht geklasseerd. De kwaliteiten van Sint-Martens-Latem zijn vooral te danken aan de aanwezigheid van de prachtige meanders van de Leie en de bijhorende oeverlandschappen. Latem, en uiteraard ook deelgemeente Deurle, lijken zó van een prentkaart weggeplukt. Begin twintigste eeuw was hier een kunstenaarskolonie gevestigd. De Latemse groepen brachten tal van impressionistische en expressionistische meesterwerken voort, en niet zelden vormden Latem en Deurle zelf de inspiratiebron. Ook vandaag blijkt kunst een belangrijk thema, dankzij de aanwezigheid van de vele musea, kunstenaarswoningen en galerijen.
We volgen de Leieoever op de rand van de Latemse Meersen en vanaf knooppunt 74 rijden we buiten het zicht van de rivier richting Deurle. We komen voorbij aan het “Torenhuis”, de atelierwoning die in 1917 werd gebouwd in opdracht van kunstschilder Albert Servaes die hier werkte en woonde tot hij in 1944 naar Zwitserland emigreerde. Nu is het een hotel. Aan het restaurant D’Oude Schuur stuurt de GPS ons rechtsaf terwijl de knooppuntenroute naar knooppunt 76 rechtdoor gaat en in een grote bocht om de Royal Golf Club van Latem heen fietst. Wij volgen onze GPS en rijden langs de golf en de drukkere Latemstraat en Philippe de Denterghemlaan ook naar het knooppunt 76 en verder tot pittoreske Deurle. In de mooie gekasseide Dorpsstraat zijn het vooral de auto’s die de rust verstoren.
In Deurle ligt het Museum Dhondt-Dhaenens met de kunstverzameling van Jules en Irma Dhondt-Dhaenens. Verder liggen hier het Museum Gust De Smet in het voormalige woonhuis van de kunstenaar. De bakstenen Sint-Aldegondiskerk werd gebouwd in neoromaanse stijl. Het interieur is neoclassicistisch. Op het kerkhof liggen bekende kunstenaars begraven, waaronder Gustaaf De Smet, Leon De Smet, Xavier de Cock, Albert Claeys, Jef Wauters, Jenny Montigny, Piet Bekaert en Luc-Peter Crombé. Ook de schrijver Gaston Martens ligt er begraven. Deurle behoort tot de 50 mooiste dorpen van Vlaanderen en werd in 2008 door Toerisme Vlaanderen verkozen tot mooiste dorp van Oost-Vlaanderen.
We steken de gewestweg over en volgen knooppunt 20. De GPS-route die wij hebben gedownloaded bij Toerisme Oost-Vlaanderen houdt nog geen rekening met de sluiting van de overweg in de Karrestraat en dus moeten we op onze stappen terugkeren. De route loodst ons gedurende 8 kilometer langs rustige Vlaamse wegen naar en door Astene tot het knooppunt 11 aan het sluisje van Astene en ‘t Oud Sashuis. Dit historisch pand herbergt een leuke verzameling van allerhande scheepsattributen, maritieme schilderijen en authentieke documenten uit de tijd van de binnenvaart op de Leie. Je kan op het terrasje genieten van een Schobiak (het huisbier) en proeven van de overheerlijke Shobiak-paté met een op steen gebakken bruine boterham. Het bruggetje is nog handbediend. De Leie werd hier rechtgetrokken.
Het hele gebied binnen de oude Leiearm vormt nu de Ooidonkse Meersen, een plek waar wandelaars en vogelspotters kunnen genieten van de rustige omgeving, ver van alle menselijke invloeden, uniek in de Leievallei. Onze route loopt richting het Kasteel van Ooidonk.
In een meander van de Leie, op een boogscheut van Gent, ligt het sierlijke en statige kasteel Ooidonk. Het omringende water en het fraaie park stralen een en al rust uit en verlenen het kasteel een harmonieus en vredig karakter dat zijn turbulente geschiedenis haast doet vergeten. Deze middeleeuwse versterkte burcht is een uniek voorbeeld van de Spaans-Vlaamse architectuur uit de Renaissance.
Het kasteel werd in 1595 herbouwd en geldt als een van de mooiste kastelen in België. Met zijn kenmerkende trapgevels en uivormige torens hoeft deze Oost-Vlaamse parel niet onder te doen voor de imposante kastelen van de Loire. Het kasteel Ooidonk was destijds de verblijfplaats van de heren van Nevele en eigendom van de hertogen van Montmorency – onder wie de beroemde Filips, graaf van Horne. Oordonk was betrokken bij talrijke sociale conflicten en de godsdienstoorlogen van de 16de eeuw. Het tot tweemaal toe verwoeste kasteel werd herbouwd door de Antwerpse notabele Maarten della Faille, die het kasteel volgens de smaak en de geest van de renaissance liet inrichten en het een residentieel karakter gaf.
In 1864 werden het kasteel en de gronden eromheen aangekocht door senator Henri t’kont de Roodenbeke – de latere voorzitter van de Senaat (1892-1899) en Minister van Staat – en zijn vrouw Zoé de Naeyer. Ondanks de renovatie- en restauratiewerkzaamheden van vorige eeuwen is Ooidonk altijd blijven schitteren als juweel van de flamboyante renaissance-architectuur.
Vandaag, 150 jaar na hun grootvader, bewonen de zesde graaf en gravin t’Kint de Roodenbeke en hun drie kinderen het kasteel. Dit historische erfgoed vormt de dagelijkse leefomgeving van het gezin. Met veel passie onderhouden zij het kasteel en het domein, net als graaf (Juan) t’Kint de Roodenbeke dat vóór hen deed. Het is hun betrachting dat iedereen – gasten en bezoekers – de herinnering overhoudt aan een prachtige plaats nog verfraaid door het water, zowel van de diepe slotgracht als van de zacht meanderende Leie. Bron: Kasteel Ooidonk.
In de Ooidonkdreef kan het in de zomermaanden druk zijn van de wandelaars. Sint-Maria-Leerne en Sint-Martens-Leerne zijn twee dorpskernen die met elkaar vergroeid zijn tot Bachte-Maria-Leerne. Tussen de knooppunten 88 en 85 komen we voorbij het Kasteel van Crombrugghe dat nog steeds in handen is van de familie en dus niet toegankelijk is. 3,5 km verder komen we in Baarle (Drongen). Knooppunt 71 ligt aan het Baarleveer, rechtdoor aan het met verkeerslichten geregeld kruispunt, maar onze GPX stuurt ons een eindje de steenweg op en langs de kerkdeur. Het is beter om het knooppunt te volgen. Vanaf Baarle is het opnieuw huisjeskijken tot we terug aan de Goedingebrug (E40) zijn. De huizen zijn hier wel wat bescheidener dan wat we te zien kregen in Latem. Nog een laatste keer volgen we de oever van de Leie en rijden we langs de Keuzemeersen die we na anderhalve kilometer definitief verlaten richting het station en het centrum van Drongen.
Wij hebben heel erg genoten van deze zeer mooie route.
