PLUSPUNTEN
- de oevers van de Samber en de Maas
- steden als Dinant, Chimay, Thuin en Charleroi
- abdijen van Aulne, Maredret en Maredsous
- de rustige en vele kilometers op de RAVeL’s
- les Lacs de l’Eau d’Heure
Je fietst in Wallonië in de provincies Namen en Henegouwen. Een gevarieerd parcours dat start in de vallei van de Haute Meuse, waar de rivier stroomt langs diep uitgesneden rotsformaties.
Je komt terecht in de Laars van Henegouwen (‘la Botte de Hainaut’), een agrarische regio die nog sterk bebost is. Je komt langs het grootste merencomplex van België. De prinsenstad Chimay, de vestingstad Thuin en de ruïnes van de abdij van Aulne liggen op de route. Je fietst langs de nostalgische oever van de Samber, je verkent de lelijkheid en de schoonheid van Charleroi.
De lus sluit langs één van de mooiste fietsroutes van België met onderweg de abdijen van Maredret en Maredsous.
Bron: Kristien Hansebout, Vlak fietsen in de Ardennen en Wallonië, lus 2
Je kan de route vanaf verschillende locaties starten. Hou er rekening mee dat je enkele dagen onderweg bent. Rij je met de wagen, dan is een veilige parkeerplaats een must. In deze recensie kan je lezen welke mijn keuze is geweest. De route kent over de hele afstand amper gevaarlijke fietstrajecten. Je fietst voor het overgrote deel langs autovrije of autoluwe paden. Op de lange stukken van de RAVeL's wordt het fietsen soms eentonig, temeer dat er weinig tot geen horecagelegenheden zijn tussen de kleine centra. Vlak fietsen is een utopie. Alleen in de valleien van de Maas en de Samber is het echt vlak. Er tussenin is het steeds glooiend tot sterk hellend op sommige stukken. Elektrisch fietsen kan een oplossing zijn als je de batterij niet overbelast. Ben je geen geoefend fietser dan zal je het parcours als moeilijk ervaren en doe je er goed aan de route op te splitsen in meer dan 4 etappes.
***** is een route die je ooit moet gereden hebben
**** is een route die een verplaatsing waard is
*** is een route die de moeite is als je in de buurt bent
** is een route die je kunt proberen maar wij hebben niet genoten
* is een route die je hier niet zal vinden
De route (klik zoals steeds op de bron bij de ‘situering’ van deze route) start in Dinant. Prima als je met de trein komt. Dinant is echter een druk bezochte toeristische plaats wat maakt dat het soms beter is te starten bij een van de B&B’s of hotels langs het parcours, waar je met de uitbater afspraken kunt maken over het stallen van de wagen. Ik ben gestart in Thuin, aan het station, dat ook een ruime en gratis stationsparking heeft.
Ik start in Thuin aan het station voor een korte eerste rit. Thuin is een mooi vestingstadje. Het is klimmen (te voet) om bij het marktplein te komen waar ik een kijkje ga nemen in het toeristisch Infopunt. Thuin is bekend voor zijn hangende tuinen, zijn middeleeuwse stadsmuren en zijn belfort dat als werelderfgoed is erkend. Thuin was ook een stadje van schippers. In het begin van de 20ste eeuw had Thuin meer dan 1100 binnenschippers op een bevolking van 5000 inwoners. De museumboot vertelt het verhaal.
Ik verlaat Thuin via de RAVeL van de Samber. Het is direct genieten van dit mooie natuurparadijs. De rivier wringt zich in bochten. Zijn loop wordt vertraagd door de vele schilderachtige sluizen. Vissers genieten van de rust. In Aulne bij de abdij verlaten we ons pad voor een bezoekje. De overblijfselen van de abdij zijn een oase van rust en een grote tegenstelling met de industriële overblijfselen en de roestige fabrieksgebouwen die we zien bij het naderen van Charleroi. We fietsen de stad in langs de gerenoveerde kade. Inchecken in Hotel Ibis a/d Samber en de stad verkennen: de prachtige Passage de la Bourse, het literair café Rive Gauche en Quai 10 om de dag af te sluiten. Charleroi verrast op een positieve wijze.
De abdij is gelegen in een steile vallei op de rechteroever van de Samber, een plaats genaamd “Vallei van de Vrede”. De abdij werd in het jaar 657 opgericht door de nadien heilig verklaarde abt Landelinus van Crespin. Hoewel de abdij aanvankelijk werd opgericht als een Benedictijnenklooster, werd het in 1147 een Cisterciënzerabdij. De Abdij van Aulne wisselde periodes van glorie en verval af tot de Franse revolutionairen het gebouw in 1794 zwaar beschadigden. De abdij brouwt een eigen abdijbier (ADA). In de omgeving zijn ook enkele restaurants gevestigd. Bron: Abbaye D’Aulne
De Samber volg ik van Charleroi nog 17,5 km tot in Tamines. Ik fiets eerst nog een stuk door de industriële buitenrand van Charleroi tot voorbij Montignie. Minder mooi volgens velen. Toch heeft dit decor iets bijzonders. Het zorgt voor afwissseling en zet aan tot nadenken. Hier werd industriële geschiedenis geschreven.
De Samber draait in een grote bocht rond de terril Saint-Jacques. Iets verder in Tamines verlaat ik de vallei van de Samber en ook het eerste vlakke deel van deze fietsuitstap. Een stijgingspercentage van 2% is niet veel, maar met pak en zak wordt het toch stevig duwen, 10km lang tot net voor Mettet. Voorbij Falisolle gaat het linksaf en nog steeds bergop. Ik rij nu wel op de pittoreske RAVeL L150. Deze spoorlijn werd in 1850 geopend en verbond Tamines met Dinant. De laatste trein reed er in 1962. De stationnetjes staan er nog, maar zijn niet omgebouwd tot fietscafeetjes. Jammer toch.
RAVel staat voor Réseau Autonome des Voies Lentes (vert. Autonoom Netwerk van Trage Wegen). RAVeL is een categoie van openbare wegen in het Waalse Gewest. De RAVel is hoofdzakelijk aangelegd op jaagpaden en voormalige spoorlijnen, ver weg van het razend autoverkeer. Het waarborgt gebruikers, ongeacht hun mogelijkheden en beperkingen, veiligheid, comfort en vlakke parcours. In Vlaanderen noemt zulk netwerk “Trage Wegen”, in Frankrijk “Voies Vertes”. Bron: RAVeL et Véloroutes
Ik fiets naar Fosse-la-Ville tussen de velden en de boomgaarden. Bij het meer van Bambois aarzel ik even om het dalend pad naar het meer te nemen, maar klimmend terugkeren doet me er van afzien.
Nog een korte stevige klim van 1 km en ik ben op het plateau van Mettet, het hoogste punt van de rit vandaag. Vanaf Ermeton-Sur-Biert volg ik het meanderend riviertje Molignée dat zich tussen steile rotswanden wringt. Spectaculair. In Maredret kies ik voor een laatste kliminspanning want ik wil de abdijen bezoeken en er een hapje eten. De wegwijzers tonen me de weg. Na nog 1km klimmen ben ik boven en kom ik bij de indrukwekkende abdijmuur. De abdij van de benedictijnerzusters in Maredret kan ik niet bezoeken. Hier hangt een gewijde en ingetogen sfeer. Een groot contrast met Maredsous, iets verderop, dat een toeristische trekpleister is. Het is weekdag en dus rustiger dan op een zomerse zondag. Een boterham met kaas van Maredsous en een heerlijk abdijbiertje kan ik nu wel verdragen.
De Abdij van Maredsous werd in 1872 door benedictijnenmonniken gesticht in de vallei van de Molignée. Ze is een typisch voorbeeld van de neogotiek en past harmonieus in de beboste en glooiende omgeving van de streek. De abdij is gebouwd naar het voorbeeld van Aulne en Villers-la-Ville.
Net als de Cisterciënzers of de Trappisten leven ook de monniken van de Abdij van Maredsous de regel van de heilige Benedictus na. Deze gedragslijn deelt het leven van de monnik op tussen gebed, werk en gastvrijheid.
De echte benedictijnentraditie is terug te vinden in de bieren van Maredsous: het blond bier met een alcoholgehalte van 6%, het bruin bier met een alcoholgehalte van 8% en de tripel met een alcoholgehalte van 10% rijpen twee maanden lang in de kelders om dan pas geleverd te worden. De fijne fruitige en karamel aroma’s van deze bieren passen perfect bij de smaak van de Maredsous kaas, in een subtiele en harmonieuze mix… Bron: Abdij Maredsous
Via de rue de Maredsous, bergaf, kom ik terug op de RAVeL, voorbij de donkere tunnel die onder de heuvel van de abdijen loopt en die je doorrijdt als je niet voor een bezoek aan de abdijen kiest.
Sosoye wordt in mijn gids aangekondigd als één van de mooiste dorpjes van Wallonië, maar wordt niet aangekondigd. Geen wegwijzer die me de weg naar het dorp toont. Alleen vanaf een viaduct kan ik een glimp opvangen. Ook het pad naar het kasteel van Montaigle heb ik niet gevonden.
Ik ben nog enkele bochten verwijderd van de Maas en voor de tweede keer vandaag kan ik enkele kilometers vlak fietsen. De boorden van de Maas zijn hier wondermooi. De rivier glijdt tussen hoge rotsformaties. In Bouvignes duik ik even onder de spoorlijn op zoek naar sporen van het rijke verleden van deze plek: de burcht en het Spaanse Huis en la Maison du patrimoine médiéval Mosan.
Dinant is altijd een bezoek waard. Je kan hier zeker een dag spenderen. Ik beperk me tot een terrasje met een lokaal biertje van de brouwerij Caracole (Falmignoul), een ‘Saxo bio’, een hoppig amberbier met een knipoog naar Adolphe Sax. Overnachten doe ik in Waulsort in B&B Windsor, 10km voorbij Dinant, in een oase van rust.
Dinant is de geboortestad van de geniale instrumentenbouwer, solist, akoestiekspecialist, componist, orkestleider, pedagoog en uitgever Adolphe Sax. In het gebouw, waar hij als Antoine-Joseph op 6 november 1814 werd geboren, laat het interpretatiecentrum ons alles ontdekken over de saxofoon in een origineel en ludiek kader. Het Huis van Mijnheer Sax is niet zomaar een museum, het nodigt je uit om binnen te treden in het universum van een uitzonderlijke kunstenaar met vele talenten.
Voor de derde etappe van deze fietsuitstap volg ik de rechteroever van de Maas tot in Hastière. Heerlijk om zo van de ochtenduren te kunnen genieten. In Hastière steek ik de brug over en ruil de RAVeL van de Maas in voor de RAVel van de oude spoorlijn L156 die we voorlopig slechts kunnen volgen tot Mariembourg. Deze oude spoorlijn volgt tot net voor de grens met Frankrijk nog de Maasvallei, maar vanaf Heer-Agimont verlaat ik definitief deze prachtige rivier. Dus gaan we opnieuw langzaam bergop (2%) rijden. Kilometers lang, in het groen, tussen de bomen met af en toe een doorkijk op de weidse velden.
Wanneer ik een bordje zie dat naar Romelée wijst als één van de mooiste dorpen van Wallonië, ga ik op zoek naar de schoonheid van dit dorp. Ik moet hiervoor een extra klim doen. Maar het dorp oogt helemaal niet schoon en is zeker deze omweg niet waard. Het dorp blijkt dan ook uit de lijst verdwenen, maar het bordje staat er nog (sept-2019) en zorgt voor verwarring. Net voor Mariembourg herhaalt de historie zich met Fagnolle en ook hier geraak ik niet overtuigd. En dit dorp staat wel nog op de lijst.
Deze vereniging is in 1994 opgericht. Sindsdien heeft deze Waalse vereniging, met een mozaïek van karakteristieke dorpen, de identiteit verspreid van een landelijk Wallonië, rijk aan de diversiteit van landschappen en terroirs. Synoniem, sinds haar oprichting, van kwaliteit en gezelligheid, houdt de vereniging nu toezicht op een netwerk van 30 gelabelde dorpen waarvoor zij projecten en activiteiten promoot die zowel divers als innovatief zijn. Ze doet dit met behulp van de inwoners van deze dorpen, met de overheden en lokale verenigingen. De Mooiste Dorpen van Wallonië is een andere manier om Wallonië te ontdekken, intiemer, subtieler. Bron: Les Plus Beaux Villages de Wallonie
Mariembourg werd genoemd naar Maria Van Hongarije. Om weerstand te kunnen bieden aan de Fransen, liet landvoogdes Maria van Hongarije, de zuster van keizer Karel V, in 1542 op deze plek een nieuwe versterkte stad bouwen. De stad, die haar naam draagt (“Burcht van Maria”) werd voorzien van versterkingen waarvan niets is overgebleven. Mariembourg had de reputatie onneembaar te zijn, maar al in 1554 nam de Franse koning Hendrik II haar in, waardoor Karel V genoodzaakt werd zich een nieuwe vesting te bouwen. Dat zou Philippeville worden.
In Mariembourg worden vandaag de Fagnes-biertjes gebrouwen. Om de brouwerij en de gelagzaal te bezoeken moet ik de N939 naar Nismes iets verder volgen dan voorzien. Maar om een nieuw biertje te proeven doe ik dat met veel plezier. Geen RAVeL meer vanaf Mariembourg. Wel klimwerk. Dat is niet vlak fietsen! Via Frasnes, Bousu-en-Fagne tot Dailly waar ik de RAVel RV3 neem tot Lompret, alweer een van Wallonië’s mooiste dorpjes. Om de titel “mooiste” te krijgen zou er toch iets meer mogen zijn dan een kerk en het eetcafé l’Eau Blanche, waar escabeche de specialiteit van het huis is.
Het blijft klimmen en dalen tot Chimay. Ik logeer in de door de gids aanbevolen B&B Le Petit Chapitre. De fiets moet buiten achter de kapel op het pleintje van de school staan. Jammer.
Chimay is een trappistenbier dat in de Abdij Notre-Dame de Scourmont te Chimay wordt gebrouwen. Het eerste Chimaybier werd in 1862 gebrouwen. Het was aanvankelijk een Doppelbock in Beierse stijl, dus van lage gisting. Na enkele brouwsels verkozen de monniken echter een bière forte, een donker bier van hoge gisting, naar het model van het bier van de moederabdij van Westvleteren.
Na WOI werd A.D.S. (Abbaye de Scourmont) als handelsmerk geregistreerd. Na WOII moesten de brouwactiviteiten weer vanaf nul opgebouwd worden. Sinds de jaren zeventig van de twintigste eeuw is het afvullen van de flessen verplaatst naar een industriële vestiging in Baileux, een dorp tussen de abdij en de stad Chimay. Hier zijn ook de kaasmakerij en het bezoekerscentrum gevestigd. Bron: Wikipedia (sept-2019)
Het ontbijt is pas om 9u. Dus maak ik eerst nog een wandeling door de stad wat mij een mooie foto van het kasteel oplevert. Het kasteel van de prinsen van Chimay biedt al meer dan 1000 jaar onderdak aan de prinselijke familie.
Van Chimay ben ik meteen op de RAVeL L109/2 die van Chimay tot Thuin loopt. Ik fiets in de Laars van Henegouwen en doorkruis de meest groene streek van de provincie. Ik flaneer door het staatsbos van Sivry-Rance en fiets langs weilanden, uitgestrekte velden en kleine valleien. Hier regeert de stilte.
In de omgeving van Froidchapelle verlaat ik de RAVel L109 en volg het glooiend parcours van de Véloroute des Lacs die le Lac du Val Joly in Frankrijk met les Lacs de l’Eau d’Heure verbindt. Rond les Lacs de l’Eau d’Heure is het heerlijk fietsen, wel met meer toeristen. Tijd voor een lunch bij alweer een streekbiertje, la Dame des Lacs van de Brasserie la Binchoise uit Binche.
De verbinding van de meren met de RAVeL L109 te Donstiennes loopt over een glooiend pacours met opnieuw heel wat hoogtemeters. Mijn fietstocht eindigt bij het ontdekkingscentrum van Vicinal, waar je alles te weten kunt komen over de geschiedenis van de spoorlijn Lobbes-Thuin. Ik sluit af waar ik gestart ben, aan het belfort van Thuin bij een Philomene Florale van de Brasserie du Clocher uit Malonne. Santé!
